Nowinki techniczne

Zacznijmy od grup pożarów. Co obrazują literki na gaśnicach, które powinniśmy posiadać np. w samochodach, korytarzach budynków, garażach, magazynach, stacjach benzynowych i jakie przeznaczenie mają tak oznaczone gaśnice.

A - Ciała stałe

Stałe materiały palne np. drewno, papier, węgiel, tkaniny, słoma mogą pod wpływem ciepła ulegać rozkładowi i wydzielać przy tym gazy palne i pary. Ich obecność powoduje, że materiały te palą się płomieniem. Jeśli materiał nie ma tych właściwości to spala się przez żarzenie. Na szybkość palenia się ciał stałych wpływają:

- stopień ich rozdrobnienia (stykanie się większej powierzchni z tlenem),
- wydzielanie się gazów i par,
- większe chemiczne pokrewieństwo z tlenem.

Rozdrobnione materiały palne mogą być szybko przemieszczane wskutek działania prądów pożarowych i powietrza powodujących rozprzestrzenianie się pożaru. Natomiast pył materiałów stałych unoszący się w powietrzu ma szybkość palenia się mieszaniny gazowej i może spowodować wybuch.

B - Ciecze palne i substancje topiące się w wysokiej temperaturze

Ciecze palne i substancje topiące się pod wpływem wysokiej temperatury np. benzyna, nafta i jej pochodne, alkohol, aceton, eter, oleje, lakiery, tłuszcze, parafina, stearyna, pak, naftalen, smoła ulegają zapaleniu, gdy pod wpływem parowania utworzy się nad górną warstwą cieczy mieszanina par z powietrzem. Dalszy proces palenia przebiega już samorzutnie, ponieważ mieszanina par z powietrzem, paląc się, nagrzewa ciecz i powoduje jej parowanie. Pożar cieczy palnych w wyniku parowania i łączenia się z powietrzem może spowodować powstanie mieszanki wybuchowej.

Niebezpieczne jest zarówno wyciekanie palącego się płynu, jak i płynu jeszcze się niepalącego. W każdej chwili bowiem ogień może go zapalić, powodując rozprzestrzenianie się pożaru.

C - Gazy palne

Spalanie gazów np. metanu, acetylenu, propanu, wodoru, gazu miejskiego odbywa się w warstwie stykania się strumienia gazu z powietrzem. Mieszanina gazu palnego z powietrzem lub, w odpowiedniej proporcji, z innymi gazami, ulega łatwemu zapaleniu od najmniejszego źródła ciepła, nawet od iskry, lub żaru papierosa. Gazy palne stanowią duże niebezpieczeństwo szczególnie wtedy, gdy wymieszają się z powietrzem i zostaną podpalone w pomieszczeniu zamkniętym. Wybuch mieszaniny gazowo-powietrznej może dokonać poważnych zniszczeń w budynku, a nawet jego okolicach.

D - Metale

Metale np. lit, sód, potas, glin i ich stopy, w zależności od składu chemicznego, podczas palenia zużywają tlen z powietrza albo jako mieszaniny mające w swym składzie utleniacze spalają się bez dostępu do powietrza np. termit (pirotechnika), elektron (stop). Metale te oraz mieszanki ciekłe, przeważnie pochodne ropy naftowej np. napalm, pirożel, są trudne do ugaszenia. Z tego powodu armie stosują je jako środki zapalające, wywołujące pożary punktowe lub przestrzenne.

E - Pożary urządzeń elektrycznych pod napięciem lub pożary grup A, B, C, D w pobliżu urządzeń elektrycznych pod napięciem

F - Tłuszcze (wprowadzona niedawno)

Pożary tłuszczów i olejów w urządzeniach kulinarnych. Wyróżnienie tej klasy wynikło z tego, że tłuszcze spożywcze w czasie ich użytkowania (np. smażenie) mają wysoką temperaturę, co utrudnia ich gaszenie, gdy są w większej ilości (np. urządzenia kuchenne stosowane w restauracjach), ponieważ po ich ugaszeniu mogą znów zacząć się palić, gdy znów dotrze do nich tlen z powietrza.

Były grupy pożarów, a teraz gaśnice.

Gaśnica to urządzenie (najczęściej przenośne) służące do gaszenia pożarów. Mniejsze gaśnice stosuje się w samochodach, większe w obiektach publicznych i przemysłowych. Istnieją także agregaty gaśnicze złożone z jednej lub większej liczby dużych gaśnic zaopatrzonych we wspólną dyszę i umieszczonych na dwukołowym podwoziu.

Gaśnice zgodnie z przepisami, muszą być pomalowane na kolor czerwony. Wymagania dotyczące koloru gaśnic śniegowych określa Polska Norma PN-EN 3-7:2004. Zgodnie z nią wskazane jest, aby gaśnice śniegowe były pomalowane na kolor czerwony, farbą typu RAL 3000.

Każda gaśnica posiada etykietę opisującą jej przeznaczenie i sposób użycia. Prawidłowo zamontowana gaśnica, musi być przymocowana specjalnym zaczepem na ścianie lub stać na podłodze w specjalnej objemce. Każda gaśnica powinna być wyposażona w zawór samozamykalny, umożliwiający przerwanie wypływu środka gaśniczego w dowolnym momencie. Uruchomienie gaśnicy powinno być możliwe bez konieczności odwracania jej do góry dnem (dawniej stosowano gaśnice które odwracało się, aby wbić specjalny zbijak uwalniający gaz napędowy lub umożliwić mieszanie się czynników z których powstawała piana). Gaśnice zawierające ponad 3 kg środka gaśniczego powinny być wyposażone w wąż odpowiedniej długości, to jest nie mniejszej niż 80% wysokości gaśnicy.

Jako czynnik napędowy w gaśnicach mogą być stosowane wyłącznie gazy niepalne (obojętne), takie jak azot, hel i argon.

Ze względu na zawartość środka gaśniczego dzieli się gaśnice na:
• proszkowe - gaszące pożary ABC z czynnikiem gaśniczym w postaci proszków fosforanowych oraz gaszące pożary "BC" z czynnikiem gaśniczym na bazie proszków węglanowych; gaśnice proszkowe pomimo dużej skuteczności działania powodują duże straty w mieniu (zabrudzenia będące wynikiem reakcji chemicznych niejednokrotnie eliminują z dalszego użytku ugaszone mienie - w szczególności sprzęt elektroniczny) obecnie wszystkie znajdujące się na rynku proszki pozwalają na gaszenie pożarów urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem do 1000V pod warunkiem zachowania odległości 1m od gaszonego sprzętu.
• śniegowe - BC oraz urządzenia pod napięciem
• pianowe - ABF
i wycofane już z użycia:
• tetrowe - BC
• halonowe - BC

Gaśnice tetrowe (czterochlorek węgla) zostały wyparte przez gaśnice halonowe, jednak nie na długo. Gaśnice tetrowe zostały całkowicie wycofane z użycia w latach 80-tych XX wieku. Powodem były istotne wady tetry jako środka gaśniczego.

Szczególnie:
• pary są drażniące i trujące na drogi oddechowe;
• tetra rozpuszcza tłuszcze i niszczy gumę;
• na silnym wietrze działanie gaśnicze tetry jest mało skuteczne;
• jest podejrzenie odnośnie działania rakotwórczego tetry;

Na miejsce czterochlorku węgla zastosowano w gaśnicach halony, związki charakteryzujące się lepszymi własnościami użytkowymi i mniejszą szkodliwością.

Działanie gaśnicze halonów, polegało na przerwaniu reakcji spalania w wyniku dezaktywacji wolnych rodników w płomieniu i odznaczało się bardzo wysoką skutecznością.

W połowie lat 90-ych ubiegłego już wieku, udowodniono szkodliwy wpływ halonów na górne warstwy atmosfery (dziura ozonowa) i gaśnice te, pomimo dużej skuteczności zostały wycofane ze względu na degradację środowiska naturalnego, a także powstawanie w trakcie gaszenia szkodliwych dla człowieka gazów.

Halony przeznaczone były do gaszenia pożarów klasy B (płyny) i C (gazy). Ze względu na swoje właściwości używane były również do gaszenia pożarów urządzeń elektronicznych, telekomunikacyjnych i elektrycznych pod napięciem. Odznaczały się największą skutecznością gaśniczą z wszystkich znanych do tej pory środków gaśniczych.

Kilka wybranych gaśnic.

Gaśnica proszkowa GP-1z ABC

...

Przeznaczenie:

Proszkowa gaśnica samochodowa przeznaczona do gaszenia pożarów grupy ABC. Zalecana jest zwłaszcza do stosowania w samochodach osobowych, łodziach motorowych, przyczepach kempingowych, itp.

Podstawowe cechy
• zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• ergonomiczny uchwyt zaworu pozwalający na operowanie jedną ręką;
• dozowanie emisji środka gaśniczego poprzez zastosowanie zaworu szybkootwieralnego umożliwiającego czasowe przerwanie wypływu środka gaśniczego;
• zbiornik nie podlega okresowym badaniom UDT;
• wspornik mocujący w komplecie;
• możliwość wielokrotnego napełniania w Autoryzowanych Zakładach Serwisowych;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Dane techniczne
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Ciśnienie robocze 15 bar
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Czynnik roboczy CO2
Skuteczność gaśnicza 5A 21 B
Masa środka gaśniczego 1 kg
Masa całkowita 1,9 kg
Masa czynnika roboczego 16 g
Średnica zbiornika 90 mm
Wysokość całkowita 288 mm
Rodzaj środka gaśniczego Ogniotex 106 (Furex ABC Standard)
Zakres temperatur stosowania -30C +60C

Gaśnica proszkowa GP-2z-ABC

...

Przeznaczenie:

Gaśnica proszkowa 2 kg ABC znajduje szczególne zastosowanie w samochodach dostawczych i ciężarowych. idealnie nadaje się do wyposażania mieszkań i budynków jednorodzinnych.

Podstawowe cechy
• zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• zawór z ładunkiem pojedynczym zwiększający skuteczność gaśniczą;
• dozowanie emisji środka gaśniczego poprzez zastosowanie zaworu szybkootwieralnego umożliwiającego czasowe przerwanie wypływu środka gaśniczego;
• zbiornik nie podlega okresowym badaniom UDT;
• możliwość wyposażenia w łatwy do zamontowania wspornik mocujący;
• możliwość wielokrotnego napełniania w Autoryzowanych Zakładach Serwisowych;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Gaśnica posiada niezbędne dopuszczenia i certyfikaty. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Dane techniczne
Ciśnienie robocze 15 bar
Rodzaj środka gaśniczego Ogniotex 111 (Furex ABC 40)
Masa całkowita 3,8 kg
Wysokość całkowita 380 mm
Wysokość całkowita 380 mm
Masa całkowita 3,8 kg
Średnica zbiornika 110 mm
Masa czynnika roboczego 42g
Czynnik roboczy CO2
Masa środka gaśniczego 2 kg
Czas działania 6 s
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Zakres temperatur stosowania -30C +60C

Gaśnica proszkowa GP-6z-ABC

...

Przeznaczenie:

Gaśnica znajduje szczególne zastosowanie w energetyce, górnictwie podziemnym, transporcie kolejowym (możliwość gaszenia urządzeń elektrycznych o napięciach do 123 kV) oraz w zakładach przemysłowych, magazynach, hurtowniach, garażach, itp.

Podstawowe cechy
• zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• wąż z tworzywa zakończony prądownicą pistoletową pozwalającą na dozowanie emisji proszku gaśniczego;
• możliwość wyposażenia w łatwy do zamontowania wspornik mocujący;
• możliwość wielokrotnego napełniania w Autoryzowanych Zakładach Serwisowych;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Gaśnica posiada niezbędne dopuszczenia i certyfikaty. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Gaśnicą GP-6z ABC można gasić pożary urządzeń elektrycznych o napięciu do 245 kV (Instytut Energetyki Nr EWN/110/E/06).

Dane techniczne
Średnica zbiornika 160 mm
Rodzaj środka gaśniczego Ogniotex 110 (ABC 40%)
Wysokość całkowita 510 mm
Czas działania 15 s
Ciśnienie robocze 15 bar
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Dopuszczalne napięcie urządzenia 123 kV
Zakres temperatur stosowania -30°C +60°C
Masa całkowita 10,3 kg
Masa czynnika roboczego 120 g
Skuteczność gaśnicza 27A 144B
Masa środka gaśniczego 6 kg
Czynnik roboczy CO2

Gaśnica śniegowa GS-5x-B

Przeznaczenie:

Gaśnica śniegowa znajduje szczególne zastosowanie w lakierniach, energetyce, magazynach, halach przemysłowych.

Podstawowe cechy:
• bezszwowy zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwała powłoką lakierniczą;
• wąż gumowy zakończony prądownicą, ułatwiający odpowiednie kierowanie strugą proszku gaśniczego;
• dozowanie emisji środka gaśniczego poprzez zastosowanie zaworu szybkootwieralnego umożliwiającego czasowe przerwanie wypływu środka gaśniczego;
• znacznie lżejsza butla nowej generacji;
• możliwość wyposażenia w łatwy do zamontowania wspornik mocujący;
• prosta obsługa;
• niezawodność w działaniu.

Gaśnica posiada niezbędne dopuszczenia i certyfikaty. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Dane techniczne
Masa środka gaśniczego 5 kg
Średnica zbiornika 140 mm
Zakres temperatur stosowania -20C +60C
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Czas działania 9 s
Rodzaj środka gaśniczego CO2
Ciśnienie próbne zbiornika 320 bar
Ciśnienie robocze maksymalne 217 bar
Wysokość całkowita 660 mm
Masa całkowita 14 kg

Urządzenie gaśnicze GSE-2x

Przeznaczenie

Urządzenie gaśnicze GSE-2x-BC przeznaczone jest do gaszenia:
• monitorów komputerowych;
• sprzętu RTV;
• małych rozdzielni i szaf sterowniczych.

Używając go w pomieszczeniach zamkniętych można ugasić źródło ognia nie narażając na zapylenie innych urządzeń.

Podstawowe cechy:
• bezszwowy zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• konstrukcja układu wylotowego z dyszą pozwala na precyzyjne podanie środka gaśniczego CO2 na źródło ognia nie powodując zniszczeń w najbliższym otoczeniu;
• łatwy do zamontowania wspornik w komplecie;
• prosta obsługa;
• niezawodność w działaniu.

Urządzenie stanowi dodatkowe wyposażenie zabezpieczające sprzęt elektroniczny. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Urządzenie posiada:
• pozytywną opinię Katedry techniki pożarniczej nr RN-3/653/48/99/3220;
• pozytywną opinię SGSP w Warszawie;
• pozytywną opinię CNOBP nr DC/702/1611/99.

Dane techniczne
Czynnik roboczy CO2
Wysokość całkowita 460 mm
Masa całkowita 8,1 kg
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Zakres temperatur stosowania -20C +60C
Pojemność butli 3 dm3
Ciśnienie próbne zbiornika 250 bar
Czas działania 6 s
Rodzaj środka gaśniczego CO2
Średnica zbiornika 110 mm
Masa środka gaśniczego 2 kg

Gaśnica pianowa GW-6z-AB

Przeznaczenie

Gaśnica GW-6z z wewnętrznym ładunkiem zasilającym przeznaczona jest do gaszenia pożarów grupy A i B. Napełniona wodnym roztworem środka pianotwórczego AFFF. Gaśnica szczególnie przydatna jest w samochodach ciężarowych, autobusach, maszynach samobieżnych, magazynach farb, lakierów i innych cieczy łatwopalnych, halach przemysłowych, warsztatach, garażach oraz obiektach użyteczności publicznej.

Podstawowe cechy:
• zbiornik stalowy pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• wnętrze zbiornika zabezpieczone antykorozyjnie;
• wąż tworzywowy zakończony prądownicą pozwalającą na dozowanie emisji środka gaśniczego i tworzenie piany;
• możliwość wyposażenia w łatwy do zamontowania wspornik mocujący;
• możliwość wielokrotnego napełniania w Autoryzowanych Zakładach Serwisowych;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Gaśnica posiada niezbędne dopuszczenia i certyfikaty. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Gaśnica może być stosowana w górnictwie (opinia CSRG nr 29/2008).

Dane techniczne
Rodzaj środka gaśniczego Sthamex AFFF 3%
Wysokość całkowita 522 mm
Masa całkowita 10 kg
Średnica zbiornika 160 mm
Masa czynnika roboczego 35 g
Czynnik roboczy CO2
Masa środka gaśniczego 6 dm3
Skuteczność gaśnicza 8A 113B
Czas działania 12 s
Ciśnienie robocze 15 bar
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Zakres temperatur stosowania +5C +60C

Gaśnica pianowa GWG-2x-ABF NOWOŚĆ NA RYNKU

Gaśnica płynowa GWG-2x AF znajduje szczególne zastosowanie w kuchniach, stołówkach i restauracjach. Gasi urządzenia elektryczne pod napięciem do 1 kV (z odległości min. 1m).

Gaśnica GWG-2x AF ze środkiem gaśniczym FUREX CASA jest jedyną w Polsce gaśnicą specjalnie przeznaczoną do zwalczania pożarów w gastronomii i kuchniach domowych.

Zawarty w gaśnicy FUREX CASA po rozpyleniu do w specjalnej dyszy wytwarza pianą, która odporna jest na wysoką temperaturę i nie powoduje gwałtownego wyrzutu palącego się tłuszczu (jak w przypadku wody). Ponadto warstwa izolacyjna piany stanowi zabezpieczenia przed ponownym samozapłonem.

Gaśnica posiada niezbędne dopuszczenia i certyfikaty. Produkowana jest zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN 3 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Dane techniczne
Masa całkowita 4,4 kg
Masa środka gaśniczego 2 dm3
Zakres temperatur stosowania -30C +60C
Czynnik roboczy Azot
Średnica zbiornika 110 mm
Wysokość całkowita 440 mm
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Rodzaj środka gaśniczego Furex Casa
Czas działania 6 s
Ciśnienie robocze 15 bar
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV

Urządzenia gaśnicze i agregaty i ich kilka przykładów

UGS 20

Przeznaczenie:

Urządzenia Gaśnicze Śniegowe UGS-20 i UGS-30 przeznaczone są do gaszenia pożarów grupy B i C. Mogą być stosowane w energetyce, przemyśle petrochemicznym, do zabezpieczenia magazynów cieczy i gazów palnych, lakierni, hal przemysłowych.

Podstawowe cechy:
• bezszwowy zbiornik głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• 5 metrowy wąż gumowy zakończony prądownicą, ułatwiający odpowiednie kierowanie strugą środka gaśniczego;
• poręczny wózek ułatwiający łatwy i szybki transport urządzenia;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Urządzenie stanowi dodatkowe wyposażenie zabezpieczające i posiada pozytywną opinię CNOBP nr 901/BM-3/02.

Urządzeniem UGS-30 można gasić pożary urządzeń elektrycznych o napięciu do 245 kV (Instytut Energetyki Nr EWN/06/E/07b).

Dane techniczne
Zakres temperatur stosowania -20C +60C
Długość całkowita 450 mm
Masa całkowita 73 kg
Długość węża 5 m
Rodzaj środka gaśniczego CO2
Nominalna zawartość CO2 20 kg
Czas działania 65 s
Wysokość całkowita 1060 mm
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Intensywność podawania środka gaśniczego 0,3 kg/s

Gaśnica przewoźna proszkowa AP-25z-ABC

Przeznaczenie:

Gaśnice przewoźne AP-25 z ABC i AP-50 z ABC znajdują szczególne zastosowanie na stacjach benzynowych, w dużych zakładach przemysłowych, zakładach papierniczych, tworzyw sztucznych i włókienniczych, tartakach, fabrykach mebli itp.

Podstawowe cechy:
• zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• 5 metrowy wąż gumowy zakończony prądownicą, ułatwiający odpowiednie kierowanie strugą środka gaśniczego;
• zawór bezpieczeństwa ograniczający wzrost ciśnienia w zbiorniku głównym;
• poręczny wózek umożliwiający łatwy i szybki transport urządzenia;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Gaśnice posiadają niezbędna dopuszczenia i certyfikaty. Produkowane są zgodnie z wymaganiami europejskiej normy EN-1866 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Gaśnica może być stosowana w górnictwie (opinia CSRG nr 31/2008).

Dane techniczne
Pojemność zbiornika zasilającego 2 dm3
Długość węża 5 m
Długość całkowita 420 mm
Wysokość całkowita 1100 mm
Ciśnienie próbne zbiornika 26 bar
Rodzaj środka gaśniczego Favorit Tertia ABC
Ciśnienie robocze 15 bar
Masa środka gaśniczego 25 kg
Dopuszczalne napięcie urządzenia 1 kV
Zakres temperatur stosowania -20C +60C
Masa całkowita 58 kg

Agregat AS-60 BC

Przeznaczenie:

Agregat śniegowy AS-60 BC jest przeznaczony do gaszenia pożarów grupy BC, tj. palących się cieczy, gazów i urządzeń będących pod napięciem. Agregat zamocowany jest na podwoziu, które ułatwia przewiezienie go w miejsce akcji.
Agregat posiada dużą skuteczność gaśniczą. Jest zalecany do stosowanie w halach produkcyjnych, gdzie procesy technologiczne stwarzają wysokie zagrożenie pożarowe, magazynach paliw, zakładach petrochemicznych, bazach transportowych itp.
Podstawowe cechy:
• zbiornik bezszwowy stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• 10 metrowy wąż gumowy zakończony prądownicą, ułatwiający odpowiednie kierowanie strugą środka gaśniczego;
• niezawodność w działaniu.

Agregat posiada wszystkie niezbędne certyfikaty i dopuszczenia. jest produkowany zgodnie z wymaganiami normy PH-88/M-51072 w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.
Agregatem śniegowym AS-60 można gasić pożary urządzeń elektrycznych o napięciu do 245 kV (Instytut Energetyki Nr EWN/06/E/07a).

Dane techniczne
Rodzaj środka gaśniczego CO2
Dopuszczalne napięcie urządzenia 245 kV
Zakres temperatur stosowania -20C +60C
Długość węża 10 m
Masa całkowita 210 kg
Nominalna zawartość CO2 2x30kg
Czas działania 65 s
Długość całkowita 1590 mm
Wysokość całkowita 730 mm

Agregat specjalistyczny AP-250z-ABC

Przeznaczenie:

Agregat AP-250z jest zamocowany na jednoosiowej homologowanej przyczepie samochodowej. Środek gaśniczy (proszek) jest wyrzucany ze zbiornika głównego za pomocą sprężonego azotu znajdującego się w osobnej butli. Dozowanie proszku następuje z dwóch zamykanych prądownic proszkowych.

Agregat znajduje szczególne zastosowanie w dużych zakładach przemysłowych, zakładach petrochemicznych, magazynach paliw płynnych i cieczy łatwopalnych, bazach transportowych. Zaleca się stosowanie go w halach produkcyjnych, gdzie procesy technologiczne stwarzają wysokie zagrożenie pożarowe.

Podstawowe cechy:
• zbiornik stalowy pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• dwa 20 metrowe węże gumowe zakończone prądownicami, ułatwiające odpowiednie kierowanie strugą środka gaśniczego;
• prosta obsługa i niezawodność w działaniu.

Agregat posiada niezbędne certyfikaty i spełnia wymagania normy PN-74/M-51073.

Dane techniczne
Rodzaj środka gaśniczego Favorit Tertia ABC
Czas działania 100 s przy użyciu 1 prądownicy, 50 s przy użyciu 2 prądownic
Pojemność butli z azotem 27 dm3
Ciśnienie robocze 16 bar
Środek napędzający Azot
Ciśnienie azotu w butli 150 bar
Ciśnienie próbne zbiornika 26 bar
Wydajność proszku z 1 prądownicy 2,5 kg/s
Masa całkowita 730 kg
Masa środka gaśniczego 250 kg

Samoczynne urządzenie gaśnicze SUG-4x ABC

Przeznaczenie:

Samoczynne urządzenie gaśnicze przeznaczone jest do gaszenia ciał stałych, np. drewna, tworzyw sztucznych, tkanin, a także łatwopalnych cieczy, gazów, pyłu węglowego oraz urządzeń elektrycznych w pomieszczeniach zamkniętych, w których nie przewiduje się stałej obsługi (magazyny farb i olejów, towarów łatwozapalnych, rozdzielniach elektrycznych).

Podstawowe cechy:
• zbiornik stalowy głęboko tłoczony pokryty trwałą powłoką lakierniczą;
• zawór ampułkowy, który może być uruchamiany impulsem elektrycznym przesłanym z automatycznej centrali alarmowej lub w wyniku przekroczenia temperatury krytycznej w pomieszczeniu;
• prosta obsługa;
• niezawodność w działaniu.

Urządzenie stanowi dodatkowe wyposażenie zabezpieczające i posiada pozytywną opinię KGSP w Warszawie. Produkowane jest w oparciu o certyfikowany system jakości ISO 9001.

Dane techniczne
Masa środka gaśniczego 4 kg
Ciśnienie robocze zbiornika 15 bar
Temperatura uruchomienia +68 C
Ciśnienie próbne zbiornika 27 bar
Rodzaj środka gaśniczego Favorit Tertia

Kilkakrotnie w powyższych postach padło ISO 9001. Co to jest ISO 9001?

ISO 9001 jest międzynarodowym standardem dla systemów zarządzania jakością. Odnosi się on do procesów decydujących o wytworzeniu produktu albo usługi, jakich dostarcza swoim klientom przedsiębiorstwo. Określa zasady systematycznej kontroli nad poszczególnymi czynnościami - w tym celu, aby uzyskać pewność, że potrzeby i oczekiwania klientów są spełnione. Standard ten jest zaprojektowany w taki sposób, iż odnosi się do każdego rodzaju produkcji będą świadczenia usług, powstających w wyniku jakichkolwiek procesów, w dowolnym miejscu na świecie.

Oznaczenie takie można spotkać np. na futrynach okien, drzwi i innych sprzętach użyteczności domowej (i nie tylko), co oznacza, że produkty te (sprzęty) zostały wykonane zgodnie z międzynarodowym standardem jakości i nie odbiegają swoimi właściwościami od produktów bliźniaczych stosowanych poza granicami naszego kraju.

Innym często pojawiającym się skrótem jest CNBOP.

To Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej w Józefowie pod Warszawą. To jednostka badawczo-rozwojowa Państwowej Straży Pożarnej, nadzorowana przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

CNBOP wykonuje:

* badania wyrobów służących do ochrony przeciwpożarowej;
* aprobaty techniczne;
* certyfikację wyrobów służących do ochrony przeciwpożarowej;
* certyfikację podmiotów wykonujących usługi z zakresu ochrony przeciwpożarowej;
* prace badawcze w zakresie sprzętu i środków stosowanych przez jednostki straży pożarnych, a także w zakresie technicznych systemów zabezpieczeń przeciwpożarowych;
* opinie i ekspertyzy techniczne w zakresach jw.;
* analizy przyczyn powstania pożarów;
* szkolenia specjalistyczne;
* prace normalizacyjne.

Centrum Naukowo-Badawcze
Ochrony Przeciwpożarowej
im. Józefa Tuliszkowskiego
ul. Nadwiślańska 213;
05-420 Józefów
centrala: +(48 22) 76 93 200
sekretariat: +(48 22) 76 93 300
fax: +(48 22) 76 93 356
e-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Konserwacja gaśnic i agregatów

Podręczny sprzęt gaśniczy, do którego zaliczane są między innymi gaśnice powinien być sprzętem o najwyżej jakości. Należy przez to rozumieć, że gwarantuje on niezawodność, a przede wszystkim wysoką skuteczność podczas gaszenia pożaru w zarodku. Wysoką skuteczność i niezawodność gaśnic można uzyskać poprzez:
• użycie ich w odpowiedni sposób, stosownie do danej sytuacji pożarowej,
• zapewnienie ich pełnej obsługi serwisowej.

Przeglądy techniczne i konserwacje podręcznego sprzętu gaśniczego powinny być przeprowadzane przez osoby lub zakłady serwisowe posiadające odpowiednie uprawnienia (certyfikaty) producenta tego sprzętu. Przeglądy należy dokonywać zgodnie z zasadami i czasookresami określonymi poniżej, jednak nie rzadziej niż raz w roku.

W ramach przeglądów technicznych i czynności konserwacyjnych rozróżnia się:
• przegląd,
• konserwację,
• naprawę.

Przegląd - okresowe (zgodne z instrukcją producentów) sprawdzanie stanu technicznego gaśnic i agregatów gaśniczych, mające na celu stwierdzenie ich sprawności technicznej zapewniającej właściwe działanie w chwili użycia. Czynności te kończy informacja zamieszczona na gaśnicy lub agregacie gaśniczym (kontrolka).

Konserwacja - są to czynności, jakie musi podjąć konserwator, by przywrócić sprawność techniczną gaśnicy lub agregatu gaśniczego bez konieczności przeprowadzania naprawy. Konserwacja stanowi zwykle integralną część przeglądu. W ramach konserwacji dokonuje się, np. wymiany podzespołów bez naruszania plomb w gaśnicy lub agregacie gaśniczym.

Naprawa - jest to zespół czynności warsztatowych, których celem jest przywrócenie funkcji użytkowej jednostce sprzętu gaśniczego.

W ramach naprawy dokonuje się następujących czynności:
• demontaż gaśnicy lub agregatu gaśniczego,
• wymiana środka gaśniczego,
• montaż gaśnicy lub agregatu gaśniczego,
• czyszczenie - malowanie - badania wytrzymałościowe zbiornika,
• znakowanie gaśnicy lub agregatu gaśniczego (etykiety - kontrolki - plomby).

Napraw dokonuje się wtedy, gdy:
• czynności konserwacyjne nie gwarantują przywrócenia sprawności technicznej gaśnicy lub agregatu gaśniczego (np. uszkodzenia mechaniczne),
• gaśnica lub agregat gaśniczy zostały użyte, cechy identyfikujące stan techniczny gaśnicy lub agregatu gaśniczego (np. plomby – kontrolki) zostały usunięte lub zniszczone, minął termin gwarantowanej sprawności technicznej gaśnicy lub agregatu
• gaśniczego (np. termin przydatności środka gaśniczego – termin legalizacji zbiornika).

Producenci podręcznego sprzętu gaśniczego w Polsce, tacy jak np. KZWM OGNIOCHRON S.A., Grodkowskie Zakłady Wyrobów Metalowych S.A. w odniesieniu do wyprodukowanego przez nich sprzętu zalecają dokonywanie przeglądów w następujących czasookresach:

Gaśnice proszkowe 2 kg typu „x" i „z":
• przegląd techniczny raz w roku,
• remont, co 3 lata.
Gaśnice proszkowe pozostałe oraz płynowe:
• przegląd techniczny (konserwacja), raz w roku,
• remont, co 3 lata,
• legalizacja zbiornika UDT (Urząd Dozoru Technicznego), co 5 lat.
Gaśnice śniegowe:
• przegląd techniczny raz w roku,
• remont, co 3 lata,
• legalizacja zbiornika UDT, co 10 lub 5 lat.
Agregaty proszkowe, pianowe i śniegowe:
• przegląd techniczny raz w roku,
• remont, co 3 lata,
• legalizacja zbiornika wg okresów UDT

Osoba, która przeprowadza czynności konserwacyjne podręcznego sprzętu gaśniczego ponosi pełną odpowiedzialność za prawidłowe (z punktu widzenia ochrony przeciwpożarowej) sprawdzenie, konserwację i naprawę. Musi, zatem znać przepisy, posiadać techniczne umiejętności związane ze swoją działalnością, wykazać się odpowiednim przeszkoleniem oraz praktycznym doświadczeniem. To od prawidłowo przeprowadzonego przeglądu zależy między innymi powodzenie w ugaszeniu źródła ognia, wtedy, kiedy może tego dokonać niemal każda osoba bez konieczności alarmowania straży pożarnej.

Kilka praktycznych porad dla użytkowników gaśnic, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę. Przeprowadzając konserwację muszą być wykonane następujące czynności:

W odniesieniu do gaśnic proszkowych typu „z":
• oględziny zewnętrzne,
• montaż w uchwycie,
• spulchnienie proszku,
• wykręcenie i kontrola węża poprzez sprawdzenie jego drożności,
• demontaż głowicy,
• ważenie naboju,
• montaż głowicy,
• oczyszczenie gaśnicy,
• atestowanie gaśnicy polegające na naklejeniu kontrolki z odpowiednimi adnotacjami.

W odniesieniu do gaśnic śniegowych:
• oczyszczenie gaśnicy,
• oględziny zewnętrzne,
• kontrola cech na butli,
• odkręcenie i kontrola węża oraz tuby wylotowej,
• zważenie gaśnicy i kontrola jej szczelności,
• wkręcenie węża,
• atestowanie gaśnicy.

Mam nadzieję, że teraz "Wasz konserwator", nie naklei tylko nowej kontrolki gaśnicy i powie - do zobaczenia następnym razem, za rok - inkasując pieniądze za legalizację.

Pięknie Pan rozwinął temat, także o gaśnicach. Proszę tylko o małe uzupełnienie, jak się gasi tymi gaśnicami np. benzynę, oleje czy gazy. Mam na myśli, jak się kieruje strumień środka gaśniczego. Kiedy z góry, a kiedy od dołu.

Przy gaszeniu pożarów należy pamiętać o następujących zasadach:
• kierować strumień środka gaśniczego na palące się przedmioty od strony zewnętrznej (skrajnej) w kierunku do środka,
• przy gaszeniu przedmiotów ustawionych pionowo należy gasić od góry w dół,
• należy używać środków gaśniczych przeznaczonych do gaszenia danej grupy pożarów,.

Zawsze przystępując do akcji gaśniczej, robimy to z wiatrem, nigdy pod wiatr.
Zastosowanie skutecznego środka gaśniczego do ugaszenia pożaru jest uzależnione od rodzaju palącego się materiału i sposobu jego spalania. Nieodpowiedni środek gaśniczy, zamiast ugasić ogień, może go podsycić i rozprzestrzenić.

WODA

Woda pobiera z palącego się ciała bardzo duże ilości ciepła, przez co jego temperatura obniża się, co uniemożliwia dalsze palenie się. W zetknięciu z ogniem woda zamienia się w parę wodną, która wypiera z ogniska pożaru tlen. Stosowana pod ciśnieniem dosłownie "zmiata" płomienie. Do gaszenia materiałów o szczególnie dużej powierzchni, np. siana, słomy, pyłu drzewnego lub węglowego, stosuje się wodne roztwory środków zwilżających, mających większe zdolności penetracyjne.

Wolno stosować ją do gaszenia:
- ciał stałych, takich jak, np. siano, słoma, drewno, węgiel.

Nie wolno stosować jej do gaszenia:
- instalacji elektrycznych pod napięciem, ponieważ woda jest dobrym przewodnikiem prądu, który może porazić (nawet śmiertelnie!),
- ciał palących się w wysokiej temperaturze przez żarzenie, ponieważ może to spowodować rozrzut ogniska pożaru, a nawet wytworzenie mieszaniny wybuchowej, tzw. gazu piorunującego,
- nagrzanych maszyn i żelaznych konstrukcji ze względu na możliwość ich deformacji, co grozi zawaleniem stropów,
- płynów łatwo palnych lżejszych od wody, ponieważ wówczas woda opada na dno zbiornika, wskutek czego następuje przelewanie się lub rozpryskiwanie palącej się substancji
- sodu, potasu, karbidu i innych ciał stałych, które w zetknięciu się z wodą wydzielają duże ilości gazów palnych, oraz wapna palonego, ze względu na zwiększanie się jego temperatury, powodujące rozszerzanie się pożaru.

PIANA GAŚNICZA

Wytwarza się ją dwoma sposobami: przez mechaniczne zmieszanie wody ze środkiem pianotwórczym i powietrzem lub też poprzez reakcję chemiczną wywołaną zmieszaniem wodnych roztworów środków zasadowych z kwasami. Działanie piany gaśniczej polega na izolowaniu palącego się materiału od powietrza i ochładzaniu go przez zawartą w niej wodę.

Wolno stosować ją do gaszenia:
- cieczy palnych, takich jak, np. benzyna czy też ropa naftowa.

Nie wolno stosować jej do gaszenia:
- ciał reagujących chemicznie z wodą (np. karbid) - co powoduje zwiększenie pożaru,
- ciał żarzących o bardzo wysokiej temperaturze żaru (groźba rozkładu wody na wodór i tlen),
- urządzeń elektrycznych pod napięciem (przewodzi prąd i może spowodować porażenie).
Ograniczenia te wynikają z zawartości wody w składzie piany.

W przypadku pożaru cieczy rozpuszczalnych w wodzie (np. etanolu) stosowanie piany wymaga użycia specjalnych środków pianotwórczych zapobiegających niszczeniu piany przez ciecz. Piany utworzone z użyciem tych środków doskonale nadają się do gaszenia pożarów innych cieczy (np. benzyny), ale są w tym celu rzadko stosowane z uwagi na bardzo wysoką cenę takich środków w porównaniu z typowymi środkami.

DWUTLENEK WĘGLA (CO2)

Jest bardzo skutecznym środkiem gaśniczym. Jego rola polega na odizolowaniu palącego się materiału od powietrza oraz obniżeniu temperatury. Nie zwilża gaszonych materiałów.
Dwutlenek węgla jest uniwersalnym i skutecznym środkiem gaśniczym ponieważ:
- nie przewodzi prądu,
- nie reaguje z palącymi się materiałami,
- skutecznie izoluje od powietrza (większy ciężar właściwy niż powietrze),
- nie niszczy urządzeń mechanicznych w ruchu.

Wolno stosować go do gaszenia:
- gazów
- cieczy palnych, takich jak, np. farby, lakiery i rozpuszczalniki
- instalacji elektrycznych pod napięciem

Nie wolno stosować go do gaszenia:
- folii nitrocelulozowych,
- materiałów wybuchowych,
- pyrokselinowych mas plastycznych,
- sodu,
- potasu,
- wapnia,
- magnezu,
- cyrkonu,
- tytanu.
Wadą jest duży ciężar gaśnicy oraz (w przypadku dwutlenku węgla jego dość niska temperatura krytyczna i przez to wrażliwość na podwyższoną temperaturę otoczenia gaśnicy).

PIASEK

Jest łatwo dostępnym środkiem gaśniczym. Skutecznie odcina dopływ powietrza do ogniska pożaru, zapobiega rozpryskom, zmniejsza promieniowanie ciepła. Jest higroskopijny, a przez to ma zmienne właściwości, może przewodzić prąd, zimą od zawartej wilgoci może ulec zbryleniu.

Wolno stosować go do gaszenia:
- niewielkich zarzewi ognia,
- pocisków i bomb zapalających.

Nie wolno stosować go do gaszenia:
- płynów łatwopalnych lżejszych od wody (tonie w palącej się cieczy),
- precyzyjnych urządzeń mechanicznych (powoduje ich mechaniczne uszkodzenie,
- urządzeń elektrycznych pod napięciem.

PROSZKI GAŚNICZE

Są to drobno zmielone (niepalne) związki węglanowe lub fosforanowe, mają za zadanie odizolować płonące ciała od dostępu tlenu. Dodatkowo mogą wydzielać dwutlenek węgla mający właściwości tłumiące ogień. Posiadają właściwości penetrujące.

Wolno stosować je do gaszenia:
- rozlanych cieczy palnych,
- urządzeń i maszyn elektrycznych pod napięciem,
- silników spalinowych,
- pojazdów mechanicznych.

Nie wolno stosować go do gaszenia:
- precyzyjnych urządzeń mechanicznych w ruchu (mogą powodować ich mechaniczne zatarcie).

Przy pożarach cieczy nie gasimy płomieni lecz ich źródło, by możliwie szybko odizolować powierzchnię cieczy od dostępu tlenu. Kierując środek gaśniczy na płomienie, zostanie on bezużytecznie rozproszony i szybko możemy zmarnować posiadane zasoby gaśnicy.

Kupując gaśnicę należy pamiętać, że przygotowane środki gaśnicze powinny być takiego rodzaju, aby można było ich użyć bez zastanawiania, czy nadają się w konkretnej sytuacji, czy nie. Stres wywołany przez pożar może być (i prawdopodobnie będzie) tak duży, że sparaliżuje myślenie i łatwo wtedy o użycie niewłaściwego środka gaśniczego. Może zdarzyć się, że gaśnicą spowodujemy większe straty, niż wynosiłyby straty spowodowane przez ogień.

Charakter przebiegu pożarów gazów palnych:
• pożar powierzchniowy – w przypadku rozlewisk,
• pożar strumieniowy – gaz uwalnia się niewielkim otworem i zapala się,
• pożar błyskawiczny – po wycieku obłok gazu przemieszcza się i zapala niekiedy w znacznej odległości od miejsca wypływu,
• wybuch typu BLEVE – gwałtowna ekspansja do otoczenia par cieczy o temperaturze powyżej temperatury wrzenia (np. po pęknięciu zbiornika ze skroplonym gazem lub przegrzaną cieczą).

Zasięg zagrożenia [m] w zależności od rodzaj i wielkość zbiornika

Małe zbiorniki, np. puszki po aerozolu – 10-15
Małe butle, np. butle domowe 1 kg - 75
Cysterna samochodowa 4,5-6 m³ - 150
Cysterna kolejowa 20 m³ - 250
Zbiornik stacjonarny o pojemności 15 m³ - 300-600
Zbiornik stacjonarny o pojemności 45 m³ - 800-1200

Postępowanie przy zagrożeniu ze strony gazów palnych:
• z obszaru zagrożonego należy natychmiast usunąć ludzi, a teren w promieniu minimum 100 m oznakować i zabezpieczyć,
• jeżeli uszkodzenie obejmuje linię przesyłową gazu (gazociąg), należy bezzwłocznie odciąć dopływ gazu,
• w przypadku pożaru urządzeń gazowych gaszenie podejmujemy po odcięciu dopływu gazu,
• płomienie wydostające się z gazociągu lub urządzeń technologicznych można zgasić podając silne strumienie wody, wykorzystując ich energię.

Uzupełnieniem powyższego byłaby prezentacja tablic fluorescencyjnych, tych najczęściej spotykanych w budynkach użyteczności publicznej, np. wyście ewakuacyjne, drzwi rozsuwane, schody, rop, podawanie środka z gaśnicy z góry, od dołu, itd. Jeżeli jest taka możliwość, to poproszę.

Przyjdzie czas i na znaki luminescencyjne. Zostańmy jeszcze przy gaśnicach, by możliwie do końca wyczerpać zagadnienie.

Dopuszczone na polski rynek gaśnice charakteryzują się różnymi, sposobami uruchamiania.
Dlatego bezpośrednio przed użyciem gaśnicy należy spojrzeć na jej etykietę, gdzie w formie 2–3 krótkich zdań i tyluż prostych, schematycznych rysunków pokazany jest sposób jej obsługi. Zapoznanie się z tą instrukcją z reguły trwa krócej niż eksperymenty, które dodatkowo mogą spowodować, że gaśnica albo nie zadziała, albo w skrajnych przypadkach wręcz zostanie uszkodzona. Etykieta zawiera też rzucającą się w oczy bardzo ważną informację, mówiącą o tym, czy gaśnicy można bezpiecznie używać do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem. Podczas gaszenia pożaru na zewnątrz budynku trzeba zwrócić uwagę na kierunek wiatru, aby nie dostać się niespodziewanie w chmurę dymu lub w obłok wyrzucanego z gaśnicy środka gaśniczego. Najbardziej efektywne jest zgromadzenie kilku gaśnic i jednoczesne natarcie nimi na ogień przez 2–3 ratowników.

Nie ma potrzeby bardzo bliskiego podchodzenia do źródła ognia, gdyż zasięg rzutu proszku gaśniczego wynosi ok. 2 metrów w przypadku gaśnic samochodowych i 3–4 metrów dla gaśnic większych, 4- i 6- kilogramowych. Podobnie kształtuje się zasięg rzutu środka gaśniczego z gaśnic śniegowych, płynowych i innych agregatów gaśniczych. Podczas uruchamiania gaśnicy należy uważać, żeby strumienia środka gaśniczego przypadkowo nie skierować sobie na twarz lub na twarze innych znajdujących się w zasięgu gaśnicy ludzi.

Bardzo ważne jest umiejętne wykorzystanie środka gaśniczego, który dana gaśnica posiada. Gdy gasimy np. rozlaną, palącą się benzynę (np. w blaszanej wannie lub małe rozlewisko), można taki pożar zdmuchnąć pierwszą falą wydobywającego się z gaśnicy środka gaśniczego. Jeśli nie dało to pożądanego efektu, kierujemy środek gaśniczy ku podstawie płomieni, tuż nad rozlewiskiem, by maksymalnie szybko odizolować palącą się powierzchnię od dostępu tlenu. Należy pamiętać, by strumień (np. proszku) z gaśnicy nie rozbryzgiwał palącej się benzyny, gdyż możemy przyczynić się do powstania nowych ognisk pożaru i z jednego płonącego miejsca zrobić kilka. Kierunki podawania środka gaśniczego (od góry, od dołu) mogą być różne. To uzależnione m.in. od: kierunku wiatru, parametrów geometrycznych i dynamicznych pożaru, powierzchni, jego obwodu, długości frontu. Ważnym też jest z jakim rodzajem pożaru mamy doczynienia. Czy jest to pożar narożny, kołowy czy prostokątny (lub ich pochodne). Jakie są fazy pożaru i przypuszczalny czas od zaistnienia.

Przykładowe techniki gaszenia małych pożarów gaśnicami.

Poniżej 10 zasad, które warto zapamiętać.

1. Większość pożarów zaczyna się od małego ognia. Z wyjątkiem wybuchów nad ogniem zwykle można zapanować, jeżeli tylko w ciągu dwóch pierwszych minut użyjemy poprawnie odpowiedniego typu i wielkości gaśnicy.

2. Gaśnica powinna posiadać ważny atest wydany przez odpowiednią instytucję.

3. Przenośna gaśnica może uratować życie poprzez ugaszenie małego ognia lub zatrzymania jego rozprzestrzeniania do momentu przyjazdu Straży Pożarnej. Przed przystąpieniem do gaszenia małego ognia upewnij się czy wszyscy ludzie są poza np. budynkiem lub samochodem. Ważnym jest, aby ktoś zadzwonił po Straż Pożarną. Jeżeli ogień zacznie rozprzestrzeniać się lub odcinać twoją drogę ucieczki wycofaj się natychmiast!

4. Powinieneś wiedzieć jak użyć gaśnicy bez tracenia czasu na czytanie instrukcji podczas nagłego wypadku. Pamiętaj, że gaśnica powinna podlegać systematycznej kontroli oraz być napełniana po każdym jej użyciu.

5. Wyrwij zawleczkę. Pozwoli to na odblokowanie gaśnicy.

6. Skieruj dyszę (końcówkę wylotową) bezpośrednio na źródło ognia. Jeżeli wycelujesz w płomienie (co jest często kuszące), środek gaśniczy przeleci przez nie i nic nie pomoże. Nie uda Ci się w ten sposób ugasić ognia.

7. Naciśnij rączkę lub dźwignię, aby uwolnić środek gaśniczy.

8. Omiataj strumieniem środka gaśniczego źródło ognia dopóki ogień nie zgaśnie. Pamiętaj, aby zaczynać gaszenie w bezpiecznej odległości od ognia stopniowo zbliżając się w miarę przygasania. Gaś palące się miejsce manewrując jednocześnie środkiem gaśniczym z góry na dół i od zewnątrz do środka. Po ugaszeniu zwróć uwagę, czy ogień nie powstaje na nowo. Jeżeli to konieczne użyj gaśnicy ponownie.

9. Większość gaśnic powinno się używać w wyżej opisany sposób. Jednak nie wszystkie. Przeczytaj i postępuj według instrukcji na twojej gaśnicy. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości odnośnie tego czy powinieneś gasić - nie rób tego. Opuść miejsce zagrożenia zamykając za sobą drzwi.

10. Zapytaj w najbliższej jednostce Straży Pożarnej o szkolenie oraz możliwość praktycznego przetrenowania użycia gaśnicy przenośnej.

Kiedy nie podejmować się gaszenia ognia:
• jeżeli ogień może zablokować Ci drogę ucieczki;
• jeżeli ogień rozprzestrzenia się za szybko;
• jeżeli typ i rozmiar gaśnicy jest zły (np. nie jest przeznaczona do gaszenia danego rodzaju ognia);
• jeżeli ogień jest za duży;
• jeżeli nie wiesz jak użyć gaśnicy;
• gdy któreś z powyższych zagrożeń istnieje - UCIEKAJ NATYCHMIAST!!!

Dla przykładu jak powinno wyglądać gaszenie samochodu, spod którego maski lub z silnika wydobywa się dym. Czym gasimy, w jaki sposób otwieramy maskę, na co powinniśmy zwracać uwagę?

Pożar samochodu to olbrzymie zagrożenie dla jadących, dlatego działanie powinno być natychmiastowe, prowadzące do niezwłocznego ewakuowania pasażerów. Sprawdzamy, czy nikogo nie ma w samochodzie i czy nie ma wycieku benzyny. Wyłączamy kluczyk w stacyjce lub odpinamy akumulator (jeśli te czynności są jeszcze możliwe do wykonania). Teraz możemy przystąpić do gaszenia, którego efekt bezpośrednio zależy od szybkości akcji. Tę szybkość akcji zapewnia sprawna gaśnica. Pożar silnika gasimy kierując strumień z gaśnicy na sam środek płomienia (a nie wyżej) i najlepiej przy zamkniętej lub lekko uchylonej pokrywie silnika, poprzez jej szczeliny, ponieważ wtedy dostęp powietrza do komory silnikowej jest utrudniony. Można spróbować gaszenia spod samochodu, uważając jednocześnie na możliwość kapania palącej się benzyny. W czasie gaszenia trzymajmy głowę nie nad trującymi oparami, ale możliwie daleko, odchylając ją do tyłu lub na bok. Gaszenie innych fragmentów, lub całego samochodu, należy poprzedzić usunięciem łatwopalnych płynów, np. oleju, kanistra z benzyną z bagażnika, oraz odłączeniem przewodu masowego od końcówki akumulatora, co (zalecane zawsze) zapobiega iskrzeniu w wyniku zwarć. Szansę opanowania pożaru bez gaśnicy są nikłe. Ogień na silniku można starać się „zadusić” kocem, lub nawet piaskiem. Nie można gasić ognia wodą, jeśli palą się elementy z benzyną.

Najważniejszą zasadą jest nie otwierać od razu maski samochodu. Nie dość, że spowodujemy wzrost palenia, to na dodatek możemy zostać poparzeni, gdyż ogień może buchnąć na nas. Najlepszym środkiem do gaszenia jest woda ze środkiem pianotwórczym ale oczywiście w pierwszej kolejności stosujemy własną gaśnicę samochodową. Gaśnicy proszkowej nie warto stosować wewnątrz kabiny (jeżeli mamy oczywiście dostęp do wody), gdyż są to większe koszty i właściciela auta będzie czekało dokładne czyszczenie wnętrza samochodu (proszek ma właściwości penetrujące) oraz zeskrobywanie przypalonego proszku. Gasić należy tak, że najpierw uchylamy leciutko maskę samochodu i wprowadzamy poprzez tą szparę środek gaśniczy (w przypadku stosowania wody najlepiej prąd kroplisty), gdy pożar zostanie zlokalizowany otwieramy maskę w całości i dogaszamy! Należy także pamiętać o odłączeniu akumulatora!

Po ugaszeniu pożaru dokładnie oglądamy silnik i inne gaszone elementy, zdejmujemy uszkodzone, nadpalone części i przedmuchujemy je sprężonym powietrzem (jeśli jest to możliwe, wstępnie wycierając do sucha). Następnie spłukujemy spalone elementy silnym strumieniem wody i usuwamy skutki pożaru, starając się wykryć jego przyczynę.

W zasadzie po grupach pożarów powinien pojawić się ten wpis, ale przecież wypadało odpowiedzieć na postawione pytania.
Nic chyba nie stoi na przeszkodzie abym zrobił to właśnie teraz.

Pożar – niekontrolowany proces spalania w miejscu do tego nieprzeznaczonym. Warunkiem zapoczątkowania i przebiegu procesu jakim jest pożar, jest zaistnienie "trójkąta pożarowy":

Podział pożarów ze względu na wielkość.

• zewnętrzny - pożar rozwijający się i rozprzestrzeniający na zewnątrz obiektu lub poza obszarem budynku.

• w zarodku - pożar, który nie rozprzestrzenił się poza miejsce powstania,

• wierzchołkowy - pożar całkowity drzewostanu lasu.

• wewnętrzny - pożar rozwijający się i rozprzestrzeniający wewnątrz obiektu.
o wewnętrzny ukryty - pożar w pustych przestrzeniach stropów, ścian, wewnątrz urządzeń i aparatów technologicznych.
o wewnętrzny otwarty - pożar w przestrzeni zamkniętej z widzialnym ogniskiem.

• ukryty - pożar, który rozwija się i rozprzestrzenia w pustych przestrzeniach stropów, stropodachów, ścian, podłóg itp., bez oznak świecenia i żarzenia.

• przestrzenny - pożar obejmujący wiele obiektów, pożar lasów, upraw itp.

• podpowierzchniowy (torfowo-murszowy) - pożar głębszych warstw gruntowych, najczęściej na terenach łąk i lasów.

• otwarty - pożar rozwijający się i rozprzestrzeniający się na odkrytej przestrzeni z oznakami żarzenia lub świecenia.

• blokowy - pożar obejmujący kilka kondygnacji jednego obiektu lub pożar zespołu obiektów.

• mały - występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone: obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp. o powierzchni do 70 m2 lub objętości do 350 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni nie większej niż 1 ha lub jeżeli podano do 4 prądów gaśniczych.

• średni - występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp., o powierzchni od 71 do 300 m2 lub objętości od 351 do 1 500 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni powyżej 1 ha i nie większej niż 10 ha lub jeżeli podano 5 -12 prądów gaśniczych.

• duży - występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp., o powierzchni od 301 do 1 000 m2 lub objętości od 1 501 do 5 000 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni powyżej 10 ha i nie większej niż 100 ha lub jeżeli podano 13-36 prądów gaśniczych.

• bardzo duży - występuje, jeśli w jego wyniku zostały spalone lub zniszczone obiekty lub ich części, ruchomości, składowiska materiałów, maszyny, urządzenia, surowce, paliwa itp. o powierzchni ponad 1001 m2 lub objętości ponad 5001 m3; lasy, uprawy, trawy, torfowiska i nieużytki, o powierzchni ponad 101 ha lub, jeżeli podano ponad 37 prądów gaśniczych.

Rozróżniamy fazy rozwoju pożaru

Faza I - charakteryzuje się rozszerzaniem ognia od źródła zapalenia, w tej fazie następuje gwałtowny wzrost temperatury. Pożar jest w tej fazie kontrolowany przez ilość paliwa.

Faza II - pożar osiąga pełny rozwój przez objęcie płomieniem całego pomieszczenia, lub przez wniknięcie w głąb materiału palnego. Podczas przejścia pożaru do tej fazy może nastąpić rozgorzenie lub wsteczny ciąg płomienia. Następuje gwałtowny wzrost temperatury do ok. 800-1200°C w górnej strefie gazów pożarowych. Pożar jest kontrolowany przez wentylację.

Faza III - następuje dopalanie się resztek materiału palnego, w fazie tej temperatura stopniowo zaczyna spadać.

Faza IV - jest to faza, w której następuje stygnięcie pogorzeliska, a temperatura osiąga wartość sprzed zapaleniem.

Jakie obiekty powinny być wyposażone w gaśnice i jaka powinna być ich liczba?

Każdy budynek użyteczności publicznej, budynek produkcyjny, magazynowy, inwentarski oraz plac składowy powinien być wyposażony w gaśnice przenośne, spełniające wymagania Polskich Norm będących odpowiednikami norm europejskich (EN) dotyczących gaśnic lub w gaśnice przewoźne zwane dotąd agregatami gaśniczymi.

Zgodnie z § 28 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 121, poz. 1138) liczba gaśnic zależy od kategorii podziału budynku ze względu na jego przeznaczenie oraz powierzchni i obciążenia ogniowego, czyli wartości cieplnej średniej ilości materiałów palnych zgromadzonych na 1 m2 powierzchni.

Nowością jest wprowadzona w 2003 r. „jednostka masy środka gaśniczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w gaśnicach”, która to jednostka zastąpiła używane dotychczas pojęcie „ilości sztuk gaśnic”. Oznacza to, że obecnie podstawą obliczenia nie jest ilość sztuk gaśnic, ale masa (lub objętość) zawartego w nich środka gaśniczego zgromadzonego na chronionej powierzchni, mierzona w wyżej wymienionych jednostkach. Natomiast sama liczba gaśnic uzależniona jest obecnie jedynie od warunków dostępu do nich, przede wszystkim maksymalnej drogi dojścia do sprzętu.

Tak więc zgodnie z przepisami omawiana wyżej „jedna jednostka środka gaśniczego” powinna przypadać (z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach szczególnych) na każde 100 m2 powierzchni strefy pożarowej niechronionej stałym urządzeniem gaśniczym w budynku (lub jego części) zakwalifikowanym do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III i ZL V, w budynku produkcyjnym i magazynowym o gęstości obciążenia ogniowego ponad 500 MJ/m2 oraz w budynkach, w których znajdują się pomieszczenia zagrożone wybuchem. W pozostałych nie wymienionych wyżej budynkach „jedna jednostka” powinna przypaść na każde 300 m2 chronionej strefy.

Gaśnicami, które spełniają wspomniane wyżej wymagania Polskich Norm, są wszystkie posiadające aktualny, wystawiony przez Centrum Naukowo Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej (CNBOP), certyfikat zgodności. Certyfikaty takie przyznawane są obecnie krajowym i importowanym gaśnicom proszkowym o zawartości środka gaśniczego powyżej 2 kg, gaśnicom płynowym (pianowym) oraz śniegowym o masie środka gaśniczego 5 kg. Jako gaśnice nie mogą być traktowane różne podobne urządzenia reklamowane przez producentów, np. jako „idealne do gaszenia sprzętu komputerowego”, nazywane przez nich najczęściej „urządzeniami gaśniczymi”. Posiadanie tych urządzeń nie zwalnia właściciela lub użytkownika obiektu od zakupu właściwej określonej w przepisach gaśnicy.

Od kilku lat nie są już dopuszczone do użytku bardzo popularne przed laty gaśnice pianowe GWPY, tzw. zbijakowe, gaśnice halonowe oraz malowane na srebrno małe gaśnice śniegowe o masie środka gaśniczego 1,5 kg. Niebawem podobny los spotka także wszystkie starszego typu uruchamiane pokrętłem, srebrnego koloru gaśnice śniegowe, którym od kilku lat nie może być już przedłużana przez Urząd Dozoru Technicznego wymagana przepisami legalizacja butli.

Z obowiązku wyposażania w gaśnice wyłączone są budynki kwalifikowane do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, to znaczy budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne.

Sposób rozmieszczania gaśnic w obiekcie.

Przy rozmieszczaniu gaśnic w budynku należy stosować następujące zasady.

Gaśnice powinny być rozmieszczane w miejscach łatwo dostępnych i widocznych, np. przy wejściach do budynków, na korytarzach, klatkach schodowych, przy wyjściach z pomieszczeń na zewnątrz itp.

Gaśnice należy rozmieszczać w miejscach nienarażających ich na uszkodzenie mechaniczne oraz działanie źródeł ciepła (piece, grzejniki, miejsca silnie nasłonecznione).

W obiektach wielokondygnacyjnych – jeśli pozwalają na to warunki techniczne – gaśnice należy umieszczać w tych samych miejscach na każdej kondygnacji.

Miejsce, w którym znajdują się gaśnice (oraz inny sprzęt służący do walki z ogniem), powinno być oznakowane zgodnie z obowiązującą Polską Normą PN-92-N -011256/01 pt. „Znaki bezpieczeństwa ochrony przeciwpożarowej”.

Do sprzętu powinien być zapewniony dostęp o szerokości co najmniej 1 metra, a odległość dojścia do najbliższej gaśnicy nie powinna być większa niż 30 metrów.

Słów kilka o dokonywaniu przeglądów i konserwacji sprzętu oraz urządzeń służących do poprawy bezpieczeństwa pożarowego w obiekcie.

Zgodnie z § 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. nr 121, poz. 1138) urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic, w odnośnej dokumentacji technicznej oraz instrukcjach obsługi.

Przeglądy te powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Obowiązkowym przeglądom podlegają zatem (oczywiście gdy występują w obiekcie):

gaśnice przenośne i przewoźne,
stałe i półstałe instalacje gaśnicze,
urządzenia i elementy wchodzące w skład systemów sygnalizacji pożarowej oraz dźwiękowych systemów ostrzegawczych umożliwiających rozgłaszanie sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych dla potrzeb bezpieczeństwa,
instalacje i elementy oświetlenia ewakuacyjnego,
urządzenia oddymiające lub zapobiegające rozprzestrzenianiu się dymu, - drzwi i bramy przeciwpożarowe oraz urządzenia nimi sterujące,
hydranty wewnętrzne i związane z nimi elementy instalacji.

Ponadto raz na 5 lat węże, stanowiące wyposażenie hydrantów wewnętrznych, powinny być poddane próbie ciśnieniowej na maksymalne ciśnienie robocze. Szczegóły badań określa Polska Norma dotycząca konserwacji hydrantów wewnętrznych.[/list]

Mimo że przepisy dopuszczają dokonywanie konserwacji i przeglądów gaśnic raz w roku, praktyka pokazuje, że większość producentów użytkowanych w Polsce gaśnic nakazuje poddawanie ich przeglądom konserwacyjnym raz na sześć miesięcy lub nawet częściej, jeżeli gaśnica trzymana jest w warunkach dużej wilgotności, w atmosferze agresywnych chemicznie par itp. W większości typów gaśnic regułą jest również raz na 5 lat konieczność wymiany znajdującego się w nich środka gaśniczego. Ponadto raz na 5 lat zbiorniki ciśnieniowe gaśnic o objętości większej niż 5 dm3 (w zbiorniki takie wyposażone są np. gaśnice proszkowe o masie środka gaśniczego 6 kg i większym) powinny być poddawane badaniom i legalizacji przez Urząd Dozoru Technicznego. Wyjątkiem są gaśnice śniegowe, w których termin ważności wynosić może nawet 10 lat, a datę ważności ostatniego badania UDT odczytać można z cechy wybitej bezpośrednio na górnej części butli.

Niezależnie od obowiązujących okresowych przeglądów, poddaniu czynnościom konserwacyjnym wymagają też gaśnice wyposażone w manometr, kiedy jego strzałka znajduje się poniżej zaznaczonego na zielono obszaru skali oraz gaśnice, które były w jakikolwiek sposób uruchamiane – nawet „na próbę” lub w które wbito zbijak, uruchomiono dźwignię lub odkręcono umieszczony na zewnątrz zawór wyzwalający gazowy środek napędzający. Konserwacji należy też poddać gaśnice, w których zerwano plomby umieszczone przez producenta lub konserwatora na dźwigni uruchamiającej, na zaworze butli lub na zaworze bezpieczeństwa, gaśnice, które mają ślady uszkodzenia mechanicznego (skrzywiony zawór, rozbity manometr, przecięty lub przedziurawiony wąż, brak pokrętła na zaworze, ogniska korozji itp.) oraz nie posiadają czytelnej kontrolki z terminem ważności badań.